Page 59 - Gulsa Magazin 6

şova, Petrograt, Tallin, Moskova, Mugilov, Berdiçev, Odessa,
Hemşinliler’in ekonomik Sivastopol, Yalta, Kefe, Ryazan, Kazan, Tiflis, Gence, Rostov,
Soçi, Poti gibi kentler de göç edilen yerleden. Yapılan araş-
sebeplerle başlayan tırmalar, bazı ailelerin şu şehirlere gittiğini ortaya koyuyor:

zorunlu gurbeti, onlara “Şabanoğulları-Rostov, Poladoğulları- Berdiçev, Çolakoğul-
ları- Varşova, Moskova, Kiev, Reyhanoğulları- Batum, Yalta,
hem bir kimlik hem de Moskova, Kozizoğulları- Tahran, Veziroğulları- Berdiçev, Of-
luoğulları- Moskova, Matiloğulları- Odessa, Bağdasaroğulla-
zenginlik katmıştı. rı- Batum, Hacaloğulları- Tahran, Takoşoğulları- Leningrad,
Moskova, Sivastopol, Topçuoğulları- Moskova, Tarakçıoğulla-
rı-Yalta.” Yapılan bazı araştırmalar ve benim de kitaptan yola
çıkarak tespit ettiğim üzere, 186 aile Rusya’ya göç etmiş.
Doğu Karadeniz’de yüksek dağların derin vadileri kestiği bir Yüzyıllık yolculuk
coğrafya olan Çamlıhemşin, Kaçkar Dağları eteklerinde, tarihi
Tebriz-Trabzon İpek Yolu’nun önemli bir geçit noktasında ku- Hemşinliler’i gurbet yollarına döken esas sebep, ekonomiktir.
rulan ve son yıllarda da adını dağ ve yayla turizmi ile duyuran Hacettepe Üniversitesi Antropoloji bölümünden Erhan Gürsel
bir bölge. Hemşinlilerin çoğu kışlarını gurbette geçirse de bir Ersoy’un hazırladığı “Sosyo-Kültürel Değişim Sürecinde Hem-
şekilde yazın mutlaka memleketlerine uğruyorlar. Gurbetçi şin’de Yaylacılık” konulu doktora tezinde bu konuyla ilgili şu
Hemşinlileri Doğu Karadeniz’de yaşayan insanlardan ayıran bilgiler aktarılmış: “Yörede tarıma elverişli arazi darlığı ve eki-
en önemli özellikleri kimlikleri haline gelen pastacılık ve fırın- len arazilerin dağınıklığı başlıca bir sorundur. Mahalle ve köy-
cılık meslekleridir. 19. yüzyılın başlarında Rusya, Polonya ve lerde, küçük arazi sahipliğine bağlı olarak tarımsal üretimde
Avrupa’nın bazı kentlerine giderek bu mesleği öğrenmiş olan aile işletmesi tipi esastır. Yörede, öteden beri kısıtlı araziler
Hemşinliler, daha sonra Türkiye’ye dönerek hem bu mesleğin üzerinde mısır, patates, fasulye gibi ürünlere dayalı geçim
yayılmasını sağladılar hem de kendilerine gurbetin kapılarını ekonomisinin kalıntıları günümüzde de sürmekle birlikte çay
açan mesleklerini icra ettiler. üretimine ayrılan araziler ve üretim miktarı
artmaktadır. Çay yetiştiren ailelerin çoğu ken-
Hemşinlilerin gurbet yolculuğundaki Rusya şehirlerinin başın- di arazilerini işletmektedir. Yörede 70’li yıllar-
da liman kenti ve yakın olması sebebiyle Batum geliyor. Var- da büyük oranda yapılan büyükbaş hayvancılık 57

sayfa